Sarılık göz ya da mukoza zarında sarı bir rengin oluşması ile anlaşılan bir rahatsızlıktır. İkterus olarak da bilinen bu rahatsızlık kedilerde sarılık şeklinde de evcil dostlarınızda görülebilecek bir problemdir. Kırmızı kan hücrelerindeki bir parçalanma sonucu oluşan bu sorunda kendi sahipleri belirli bilgilere sahip olarak ve belirtileri takip ederek sarılık problemini anlayabilir ve veterinerlik desteği alabilir.
Kedilerin kan ve dokuları içerisinde vücudun herhangi bir bölgesinde renklerin oluşmasını sağlayan pigmentler yer alır. Yine sarı renk pigmentler belirli bir bölgede biriktiğinde de sarılık olarak ifade edilecek rahatsızlık ortaya çıkar. Genellikle de kedilerde sarılık göz, kornea ve cilt dokusunda sarı bir rengin görünmesi ile anlaşılabilen ve erken teşhis edilerek müdahale gerektiren bir problemdir.
Kedilerde Sarılık Neden Olur?
Genel olarak sarılık problemi karaciğere bağlı işlev problemlerinden kaynaklanır ve bunun sonucunda kırmızı kan hücreleri yoğun bir yıkım ile karşılaşır. Bu durum sonrasında vücuttaki sarı renk pigmentler göz, cilt ve mukoza zarı bölgesinde birikerek sarı bir görüntü ortaya çıkar. Çoğu zaman kedilerde sarılık arkada bulunan farklı bir hastalığın bir belirtisi olarak görülebilir. Hatta buna bağlı olarak da sarılık birbirinden farklı türlere ayrılır.
Cilt ve göz renginde sararma ile ortaya çıkan kedilerde sarılık öncelikli olarak karaciğer problemleri ya da safra yolu tıkanıklığı gibi sorunlar ile birlikte oluşabilir. Beraberinde değişen belirtileri de getiren bu problemde örnek olarak hepatik öncesi nedenler yani karaciğer öncesi sarılık faktörleri incelenebilir. Bu durumda aşırı derecede kırmızı kan hücresi yıkımı ile birlikte bazen vücutta billirubin artışı çıkarken, bazen safra kesesi tıkanıklığı bazen de vücutta aşırı K vitamini eksikliği pıhtılaşma ve karaciğer çalışma bozuklukları sonrası sarılık oluşturabilir.
Hepatik nedenler ise karaciğer ile bağlantılı bir şekilde ortaya çıkan sarılık problemlerini işaret eder. Bu durumda çoğu zaman karaciğerde bir tümör bulunması veya hepatit problemi yaşanması sarılık faktörü oluşturur. Ayrıca kedilerin bağışıklığını baskılayan lösemi virüsü ya da immün yetmezlik virüsü bulaşması ile karaciğer işlevleri sorunlu hale geldiği için ikterus görülebilir.
Son noktada da farklı bir sarılık türü olarak karaciğer dışı yani posthepatik durumlar ile karşılaşılabilir. Bu gibi noktalarda örneğin safra kanalında bir tıkanma yaşandığı için safra bağırsağa ulaşamaz veya kediler aşırı kilo aldıklarında lipit metabolizması bozukluğundan dolayı karaciğer rahatsızlandığı için sorun yaşanabilir.
Kedilerde Sarılık Belirtileri
İkterus probleminde ana faktör ne olursa olsun kedilerde sarılık belirtileri bilinen net bir liste olarak aşağıdaki şekilde sayılabilir:
- İştahın kaybolması ile birlikte genellikle vücutta aşırı derecede halsizlik oluşur.
- Altta yatan probleme bağlı olarak genellikle göz veya cilt üzerinde bazen de diş etlerinde sarımsı bir renk ortaya çıkar.
- Karaciğer problemlerine bağlı olarak sindirim sorunlu bir hale gelirken, idrara çıkma ihtiyacı da artış gösterir.
- Mide bulantısı ve kusma yoğun bir şekilde görülebilir.
- Artan vücut enfeksiyonları gibi durumlarda yüksek ateş ile karşılaşılabileceği gibi ishal problemi de yaşanabilir.
- Vücut her zamankinden çok daha fazla su ihtiyacı hisseder.
- Karaciğer faktörlü sarılık problemlerinde kan pıhtılaşması sorunları yaşanırken, önemli bir kanama sorunu olabilir.
- Hastalığın ağırlığı nedeni ile kedilerde huzursuzluk ve stres yaşanabilir.
Kedilerde Sarılık Tedavisi
Doğru tedavinin başlatılması için kedilerde sarılık probleminde öncelikle fiziki muayene ve tıbbi öykünün dinlenmesi, sonrasında tam kan sayımı ya da biyokimya testleri ile birlikte ultrason gibi görüntüleme testleri uygulanır. Net faktör bu şekilde belirlenemediğinde karaciğer biyopsisi veya virüs testleri de sağlanabilir. Sonrasında kedilerde sarılık tedavisi için ana faktöre bağlı olarak bir tedavi programı oluşturulur.
İkterus ile mücadele edilmesi için kedilerde öncelikle arkada bulunan nedene bağlı olarak bu hastalığın tedavisi için ilaçlardan diyet uygulamalarına, yatılı tedaviden kan nakline kadar birçok yöntem denenebilir. Eğer hastalık başlangıç düzeyinde ise pratik bir tedavi programı ile taburcu olunması mümkünken, ilerleyen sarılık problemlerinde klinikte yatılı tedavi ile daha sağlıklı bir iyileşme elde edilebilir.
Kedilerde Sarılık Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Sarılık problemi ile ilgili aklınıza takılan birçok farklı sorunun cevabını bu bölümde bulabilirsiniz.
1. Kedilerde Sarılık Ne Kadar Sürede İyileşir?
İyi bir muayene ile teşhis gerçekleştirildiğinde genellikle 1 hafta kadar bir süre içerisinde sarılık probleminden kurtulmak mümkündür. Ancak arkada bulunan faktörün seviyesine ve hastalığın nasıl ilerlediğine, hatta kedinin yaşı, cinsi, cinsiyeti ve kilosu gibi birçok kritere bağlı bazen daha uzun bazen de 3-4 gün gibi bir sürede hastalığın iyileşme ihtimali de bulunmaktadır.
2. Sarılık Olan Kedi Ne Yemeli?
Kedilerde sarılık problemi başlı başına bir hastalık olmaktan çok farklı hastalıklar sonucu ortaya çıkan bir semptom olarak kabul edilebilir. Bu durumda sarılık oluşturan hastalığın türüne, kedinizin genel sağlık durumuna ve hatta birçok kritere bağlı olarak veteriner hekimler doğru bir beslenme programı hazırlayabilir.
3. Kedilerde Sarılık Öldürür Mü?
Sarılıkta eğer erken teşhis gerçekleştirilirse, hastalıklarda çok ağır sonuçlar oluşma ihtimali düşüktür ve profesyonel bir destek ile tedavi edilebilir. Ancak örnek olarak karaciğerdeki bir tümör nedeni ile sarılık oluşuyorsa, bu tümör erken tespit edilmediğinde ilerleyen evrede ölümcül sonuçlar doğurabilse de yine de bu düzey istenmeyen sonuçlar sarılık nedeni ile değil arkada bulunan hastalık nedeni ile yaşanabilmektedir.
4. Kedim Sarılık Oldu Ne Yapmalıyım?
Evcil dostlarınızın göz, cilt veya diş eti gibi bölgelerinde sarımsı bir renk ile karşılaştığınızda erken teşhis için veteriner kontrollerine başvurmanız gerekir. Sayılan belirtiler sarılık ile birlikte ortaya çıkıyorsa, arkada bu probleme neden olabilecek ciddi bir sağlık sorunu yer alabilir.
5. Sarılık Olan Kedi İyileşir Mi?
Altta yatan faktörün veteriner kontrolü ve tüm tetikler ile doğru bir şekilde belirlenmesi, iyileşmede en önemli faktördür. Özellikle erken teşhis ve doğru tedavi programı ile kedilerde sarılık kolaylıkla iyileşebilir.
6. Ev Kedisi Neden Sarılık Olur?
İkterus problemi kedilerin sokakta veya ev ortamında yaşamasına bağlı olmaksızın beslenmesindeki düzene, tükettiği gıdalara, yaşına, kilosuna veya genel sağlık durumuna bağlı olarak ortaya çıkabilir. Ev kedilerinde de örnek olarak kullanılan ilaçların karaciğerde sorun oluşturması ya da safra kesesi problemleri sonucunda görülme ihtimali her zaman yer almaktadır.
