Tüm memeli canlılarda olduğu gibi kedilerde de gözün korunabilmesi, nem miktarının muhafaza edilmesi ve dış etkenlere karşı savunma için göz kapakları işlev gösterir. Ancak bilindiği üzere insanlarda iki adet göz kapağı bulunurken, kedilerde üçüncü göz kapağı varlığından bahsetmek mümkündür. Çünkü anatomik yapı gereği üçüncü göz kapağının farklı bir görevi yer almaktadır.
Kedilerde Üçüncü Göz Kapağı Neden Vardır?
Kedilerde üçüncü göz kapağı dokusu, gözün korunması için ekstra bir işlev gösterir. Hatta bu doku sadece kedilerde değil köpekler gibi birçok farklı evcil dostumuzda yer almaktadır. Gözyaşının büyük bir kısmının üretiminin gerçekleştirildiği gözyaşı bezi yani harder bezi bu ek göz kapağı içerisinde yer almak ile birlikte gözün nemli yapısının korunması ve gözyaşının yeterli miktarda üretilmesi de bu göz kapağı sayesinde sağlanır.
Kedilerde Üçüncü Göz Kapağı Neden Çıkar?
Kedilerde normal koşullarda anatomik yapı gereği dıştan görülemeyecek üçüncü göz kapağı bazen değişen faktörler nedeni ile dışarıya doğru taşma gösterir ve net bir şekilde görünür hale gelir. Bu durum kedilerde üçüncü göz kapağı hastalığı olarak bilinirken, arkasında değişen faktörler yer alabilmektedir. Bu faktörlerden ise aşağıdaki listede ayrıntılı bir şekilde bahsedilebilir.
- Gözün ön kısmında görmenin sağlanması için yer alan korneada darbe veya çizikler sonucunda bir yırtılma oluştuğunda kornea ülseri ile karşılaşılır. Ülser nedeni ile gözde aşırı iltihaplanma ve kızarıklık görülürken, kedilerde üçüncü göz kapağı sorunu da net bir şekilde ortaya çıkabilir.
- Göz kapaklarındaki mukoza zarında oluşan iltihap konjonktivit olarak adlandırılırken, bu iltihap yine üçüncü göz kapağının görülmesine neden olur.
- Kedilerde tedaviler veya medikal işlemler sırasında anestezi uygulandığında ya da sedasyon sağlandığında da göz kapağı iyice açılırken, üçüncü göz kapağı da kısmen dışarıya taşma gösterebilir. Genellikle tedavi ile birlikte çıkan bu belirtiler geçici olarak yaşanır.
- Kediler günlük olarak uykularına çok özen gösteren canlılar olsa da bazı hastalıklar veya stres durumları uykusuzluğa neden olabilir. Kedilerde yoğun bir uykusuzluk ve yorgunluk yer aldığında da yine geçici olarak üçüncü göz kapağı problemi görülebilir.
- Üveit olarak adlandırılan göz küresi iltihabında da kedilerde üçüncü göz kapağı sorunu ile karşılaşılabilir. Bu problem bir travma, gözdeki bir kanama ya da enfeksiyonlar ile ortaya çıkabilirken; aşırı sulanma ve kızarıklık ile beraber belirtiler ortaya çıkar.
- Susuzluk durumu da vücudun birçok ihtiyaç için yeterli sıvıyı kullanamaması anlamına gelir. Dehidrasyon gözlerde de sulanmanın yeterli olmasını engellerken, gözyaşı üretimi gerçekleştiren üçüncü göz kapağı problemli bir şekilde dışarıdan görülebilir bir hale gelir.
- Glokom yani göz tansiyonu probleminde de kedilerin gözlerinde yoğun bir şişme ile karşılaşılabilir. Bu şişlik sonrasında normal göz kapakları altından üçüncü göz kapağının dışarıya doğru taşıma göstermesi gayet normaldir.
- Nörolojik bir göz hastalığı olarak bilinen Horner sendromu nedeni ile de sinir uçlarında fonksiyon kaybı yaşandığında göz yapısı sorun gösterebilir. Çünkü bu hastalık sadece yüz kaslarını değil göz yapısını da etkilerken bir asimetriye neden olur. Bu asimetri sonrasında da üçüncü göz kapağı belirgin bir şekilde ortaya çıkarken, sarkma dahi gösterebilir.
- Gözün aşırı derecede kimyasallara maruz kalması, darbe alması veya aşırı derecede ısı gibi faktörler ile karşılaşması sonrasında göz küresi ve diğer ayrıntılarında tümör ya da kitle gibi problemler ortaya çıkabilir. Bu tip sorunların göz üzerinde oluşturduğu baskı nedeni ile üçüncü kapak dışarıya doğru çıkış gösterebilir.
- Solunum yollarında ve özellikle üst solunum yollarında görülen enfeksiyonlarda da sinüslerde oluşan iltihaplar göze baskı oluşturduğunda üçüncü göz kapağı dışarıya doğru çıkış gerçekleştirebilir.
Yine ek olarak bazen gözde oluşan farklı bir enfeksiyon, göz tümörleri, göz kapaklarındaki tümörler, nörolojik problemler veya kiraz gözü olarak bilinen hastalıkta da üçüncü göz kapağının belirginleşmesi mümkün hale gelir.
Kedilerde Üçüncü Göz Kapağı Tedavisi
Değişen faktörler sonucunda bir belirti olarak kedilerde üçüncü göz kapağı problemi ile karşılaşılıyorsa, bu durumda hızlı bir şekilde veteriner başvurusu yapılması gerekir. Bazen tek bir gözde bazen her iki gözde aynı anda görülebilen bu problemde veteriner hekimler detaylı bir göz muayenesi ve ana faktör ile ilgili inceleme gerçekleştirir. Çünkü ana nedenin belirlenmesi ile birlikte göz kapağı tedavisi sağlanabilir.
Kediler temizliklerine ve kendi kişisel bakımlarını aşırı derecede dikkat eden canlılar olmalarına rağmen sıklıkla göz enfeksiyonları yaşamaları ihtimali bulunmaktadır. Göze alınan bir darbe, vücutta oluşan farklı yaralar, parazitlerin vücuda bulaşması veya ilerleyen yaş gibi birçok faktör gözde yorulmaya neden olurken, bunların sonucunda göz kapağı dışarıya doğru kayabilir. Hatta üçüncü göz kapağı problemi hem yavru hem yetişkin kedilerde görülebilecek bir sorundur.
Problemin arkasında bulunan faktör her ne olursa olsun üçüncü göz kapağı kedi probleminde acil müdahale ile birlikte tedavinin oluşturulması gerekir. Ana neden belirlendikten sonra uygun tedavi planında da örneğin faktör bir virüs ya da bakteri kaynaklı enfeksiyon ise bu enfeksiyonu giderecek antibiyotik gibi ilaçlar reçete edilir. Bazen kiraz göz hastalığı nedeni ile göz kapağı taşması görülürken, bu durumda küçük bir cerrahi operasyon ile çözüm sağlanabilir.
Tedavi yöntemlerinin uygulanmasında bazen çok basit bir şekilde bir göz temizliği sağlanması ve sonrasında bazı göz damlalarının reçete edilmesi yeterli olabilmektedir. Eğer gözde bir yaralanma bulunuyorsa bazen cerrahi müdahale ihtiyacı ortaya çıkarken, bazen de göz kapağında dikiş atılması gibi bir işlem yapılır. Değişen tedavi yöntemleri kedilerde estetik yapıyı bozan ve daha farklı sorunlara yol açabilen üçüncü göz kapağı probleminin giderilmesinde güncel olarak detaylı incelemelere göre uygulanabilir.
GomVet Veteriner Kliniği’miz bünyesinde kedilerde üçüncü göz kapağı problemi ile ilgili birçok faktör göz önünde tutularak detaylı muayeneler yapılabilmektedir. Zira net bir şekilde ana faktör tespit edildiğinde de uygun yapı ile birlikte geliştirilen tedavilerde üçüncü göz kapağının normal seviyesine dönmesi ve gözdeki görme problemleri ya da gözyaşı problemlerinin giderilmesi sağlanabilir.
Bilgi Notu → İçeriğin hazırlanmasında GomVet Veteriner Hekimleri katkı sunmuştur. Blog sayfasında yer alan içerikler bilgilendirme amaçlı olarak yayın tarihindeki bilimsel veriler ışığında hazırlanmıştır. Evcil dostunuzun sağlığına ilişkin sorularınız, teşhis ve tedavi işlemleriniz için mutlaka bir veteriner hekime başvurunuz.
